เส้นเลือดขอด

สวัสดีค่ะ วันนี้หมอมาพูดเรื่อง "เส้นเลือดขอด" ที่หมอเคยสัญญาไว้นะคะ แม้ว่าที่คลินิคของหมอเองจะไม่ได้ทำเรื่องนี้ แต่ก็เชื่อว่าจะเป็นประโยชน์กับแฟนเพจสาวๆหลายคนค่ะ หมอเชื่อว่าใครๆก็อยากมีเรียวขาสวย ไม่มีเส้นเลือดขอดกันทั้งนั้น แต่ถ้าเกิดมีเส้นเลือดขอดแล้วล่ะ จะทำไงดี ?

- เส้นเลือดขอดคืออะไร ?
เส้นเลือดขอด (varicose vein) คือการขยายตัวของเส้นเลือดดำใต้ผิวหนัง ซึ่งอาจจะแค่เห็นเป็นเส้นสีแดง,สีเขียว หรือปูดขึ้นมาเป็นก้อน

ปัจจัยเสี่ยง (risk factors)
- อายุมาก
- เพศหญิงเป็นมากกว่าเพศชาย (เชื่อว่าเกี่ยวกับฮอร์โมนเพศหญิงด้วย) คนที่รับประทานยาคุมกำเนิดก็เพิ่มปัจจัยเสี่ยงในข้อนี้ด้วย
- อ้วน
- การตั้งครรภ์ก็มีโอกาสมีเส้นเลือดขอดมากขึ้น
- อาชีพที่ยืนนานๆก็มักพบว่ามีการพบเส้นเลือดขอดได้มาก
- พันธุกรรม (เช่นพันธุกรรมที่มีลิ้นเส้นเลือดไม่แข็งแรงเท่าที่ควรจะเป็น ซึ่งเราก็แก้ไขพันธุกรรมไม่ได้ค่ะ)

เกิดขึ้นได้ยังไง ? (คำถามนี้สำคัญมาก ควรจะอ่านค่ะ รู้เหตุจะได้แก้ไขได้ถูกต้องค่ะ ) สาเหตุที่ชัดเจนยังไม่ทราบ แต่ทราบว่าลิ้นในเส้นเลือดดำ ซึ่งทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้เลือดไหลมาในทิศทางย้อนเกิดมีความอ่อนแรง ไม่ปิดสนิท เกิดภาวะไหลย้อน และมีความอ่อนแอของผนังเส้นเลือดร่วมด้วย

อาการ (จริงอาการไม่จำเป็นต้องสอดคล้องกับความรุนแรง เช่นบางครั้งมองเห็นเส้นเลือดขอดไม่รุนแรง แต่มีอาการปวดมาก)...จัดระดับได้แบบนี้
1. ไม่มีอาการ แค่มองเห็นเส้นบางๆเล็กๆ สีม่วงๆแดงๆ
2. อาการชาที่น่อง (ซึ่งการนวดก็พอจะช่วยได้บ้าง)
3. อาการคัน
4. มีอาการปวดๆบริเวณที่มีเส้นเลือดขอด โดยเฉพาะเวลาเดินมากก็จะมีอาการได้มากกว่า อาการปวดมักดีขึ้นเมื่อนอนยกขาสูง หรือบีบนวดขาบริเวณที่มีอาการ (นวดเปล่าๆไม่ใช้ยาอะไรอาการปวดก็ดีขึ้นได้ค่ะ)
5. อาการบวม
6. นอกจากนี้ ผิวหนังบริเวณที่มีเส้นเลือดขอด ก็อาจมีสีที่คล้ำขึ้น ,ผิวแห้งขึ้น,ผิวแข็งขึ้น หรือบางทีก็เป็นแผลได้

- ความรุนแรงและการรักษา
รุนแรงน้อย(ตามรูป3) จะเห็นเลือดเลือดบางๆตื้นๆ สีออกแดงๆม่วงๆ อาจมีอาการปวดหรือไม่ก็ได้ค่ะ การรักษาอาจจะเป็นการฉีดสาร(sclerotherapy)  De Ho Do Fl Ar Dk Pa Or Da Ho Su Ra Sa To Ki Ki Ki Tr Tr An Al Be Da   ไปในเส้นเลือดผิดปกตินั้น ให้ตันไป (ไม่ต้องกลัวนะคะ เพราะจะมีเส้นเลือดเส้นอื่นๆทำงานได้ค่ะ ) เป็นการฉีดยาเข้าไปในเส้นเลือดเล็กๆนั้น จิ้มหลายๆจุด มีอาการเจ็บ ปวดแสบๆเวลาฉีด หลังฉีด อาจมีแดง บวม หรือดูเส้นสีคล้ำๆขึ้น ทำหลายครั้ง (รายละเอียด รบกวนสอบถามคลินิคที่จะไปรักษาค่ะ) , หรือการรักษาเป็นการยิงเส้นเลือดขอดด้วยเลเซอร์ (มีหลายยี่ห้อ รบกวนคุยรายละเอียดกับคลินิคที่จะรักษานะคะ)

รุนแรงปานกลาง (ตามรูป 4) เส้นเลือดที่เป็นมีขนาดใหญ่ขึ้น เป็นบริเวณกว้างขึ้น มีเส้นเลือดเขียวๆมากขึ้น การรักษาคล้ายกับแบบรุนแรงน้อย แต่ทำหลายครั้งกว่าค่ะ

รุนแรงมาก ( ตามรูป 5 ) ซึ่งจะดูไม่สวยงาม และคนที่เป็นมักมีอาการปวดบริเวณเส้นเลือดที่ปูด  การรักษาคือการผ่าตัดค่ะ (vein stripping) วิธีอื่นๆไม่สามารถทำได้ค่ะ รายละเอียดการผ่าตัดขอไม่พูดถึงค่ะ ถ้าท่านใดเป็นรุนแรงขนาดนั้นและต้องการรักษา ก็แนะว่าไปตรวจและปรึกษากับคุณหมอผ่าตัดจะตรงที่สุด

ส่วนใหญ่หลังการรักษาคุณหมอก็จะแนะนำให้ใส่ถุงน่องหนาๆไว้ ค่ะ ส่วนจะใส่นานเท่าไหร่ก็แล้วแต่ท่านเห็นเหมาะสมค่ะ
- การรักษานอกเหนือจากนี้ ต้องขอบอกจริงๆว่า ไม่ทราบค่ะ แนะว่าลองอ่านหัวข้อเกิดขึ้นได้ยังไงอีกครั้งนะคะ ลองนึกทบทวนก็จะนึกออกได้ค่ะ แม้ว่าไม่ได้เรียนแพทย์มาค่ะ เป็นการใช้เหตุผลธรรมดาค่ะ

- เป็นอีกได้มั้ยหลังจากที่รักษาแล้วพอใจแล้ว?
.... คำตอบคือเป็นได้ค่ะ....

- มีการป้องกันมั้ย ?
ส่วนใหญ่ก็แนะนำให้ใส่ถุงน่องหนาๆ(compression stockings) ไว้ (ซึ่งหลายๆท่านก็ไม่ชอบ เพราะไม่สวยและอาจจะคัน) การใส่ถุงน่องหนาที่มีประสิทธิภาพ ก็อธิบายได้จากการพยายามช่วยกล้ามเนื้อในการบีบรัดและเลือดออกจากเส้นไปสู่หัวใจ

บ้างก็แนะให้ยกขาสูงเวลาที่มีโอกาส เช่นตอนนอนก็มีหมอนหนุนใต้ส้นเท้า ( แต่อย่างที่บอกนะคะ ในปัจจุบันก็ยังไม่ทราบสาเหตุชัดเจน ของที่ไม่ทราบชัดเจนก็ป้องกันลำบากค่ะ ก็ทำเท่าที่ทำได้นะคะ )

พยายามลดน้ำหนัก (ในกรณีที่มีน้ำหนักตัวมาก)

หลักๆที่พูดเรื่องเส้นเลือดขอดนี้ เพื่อต้องการให้ทราบว่ากลไกการเกิดยังไง และถ้าใครเป็นอยู่คล้ายรูปไหน ก็มีคำแนะนำในแต่ละรูปแล้วว่าน่าจะรักษาแบบไหนค่ะ

หมายเหตุ
1. ขอบอกอีกครั้งนึงนะคะว่า ที่ หมอบีคลินิคไม่มีการรักษาเส้นเลือดขอดค่ะ ฉะนั้นอย่าสอบถามหมอเรื่องการราคาการรักษานะคะ เพราะไม่ทราบเลยค่ะ พนักงานรับโทรศัพท์ที่คลินิคก็ไม่ทราบค่ะ

2. หมอพูดถึงการรักษาทางการแพทย์ที่ได้ผลนะคะ สิ่งที่มีขายกันมากมายเช่นครีมโน่นนี่ รบกวนกลับไปอ่านคำอธิบายที่หมอบอกว่าเกิดยังไง Th Sp Sa Fo Tr Pe La Pe Mr Lo Sc Da Di Sa Lo Lo Va Jo St Te Te Te La Bi ก็จะทราบได้เองค่ะว่าทาครีมจะหายมั้ย หมอขอไม่ตอบเรื่องครีมทั้งหลาย และอุปกรณ์หลายอย่างที่มีขายกันนะคะ เพราะหมอจะพูดเฉพาะสิ่งที่การแพทย์รับรองเท่านั้น และไม่ต้องการขัดผลประโยชน์กับคนขายครีมทั้งหลาย ถ้าอ่านแล้วคิดดูดีๆก็จะทราบคำตอบเองได้ค่ะ

3. ถ้าท่านที่อ่านแล้วรู้สึกว่ายาวก็จำเป็นต้องยาวนะคะ เพราะจำเป็นต้องอธิบายให้เข้าใจค่ะ

4. หมอไม่ได้ลงรูป before after เพราะแต่ละคลินิคแต่ละที่ก็มีผลการรักษาที่ต่างกัน ถ้าท่านใดจะทำก็ไปคุยกับคลินิคนั้นๆเลยนะคะ(ทั้งเรื่องว่ามีวิธีไหนบ้าง ทำกี่ครั้ง ราคาเท่าไหร่) ซึ่งคงต้องเอาบริเวณที่เป็นไปให้เค้าตรวจดูด้วยค่ะ